Anatomia widzenia nocnego u psów
Psy nie są zwierzętami nocnymi, ale ich zdolność widzenia w ciemności jest znacznie lepsza niż u ludzi. Zdolność ta jest wrodzona i pochodzi od dzikich przodków. Główną rolę w widzeniu nocnym odgrywa specjalna struktura oka. W siatkówce psa dominują pręciki – fotoreceptory odpowiedzialne za czarno-białe widzenie i wrażliwość na światło. W porównaniu do nas, psy posiadają znacznie większą liczbę pręcików, które umożliwiają im odbieranie nawet słabego światła, np. pochodzącego z wizji lub latarni ulicznej.
Najbardziej unikalną cechą jest jednak warstwa tapetum lucidum, tkanka lustrzana za siatkówką, która odbija światło z powrotem przez fotoreceptory jako wzmacniacz. Dzięki temu obraz w ciemności jest jaśniejszy i dokładniejszy. To właśnie ta warstwa tworzy u psów „efekt świecenia oczu”, gdy świeci reflektor lub latarka. Chociaż psy rozpoznają mniej szczegółów obrazu w ciemności niż w ciągu dnia, widzą kontury, ruchy i światło znacznie lepiej niż ludzie – co daje im przewagę, jeśli chodzi o orientację w nocy.
Inne sposoby orientacji
Wzrok jest tylko częścią większego systemu, którego psy używają do postrzegania otaczającego nas świata. Nawet w całkowitej ciemności psy mogą dobrze się orientować, ponieważ mają do dyspozycji inne potężne narzędzia: węch, słuch i pamięć. Ich zmysł węchu jest dziesięć tysięcy razy bardziej czuły niż ludzki, dzięki czemu pies może „poczuć” pomieszczenie nosem – może więc orientować się nawet tam, gdzie nic nie widzi. Psy słyszą również dźwięki o wysokiej częstotliwości, których my nie jesteśmy w stanie odebrać. Mogą nawet wykryć cichy szelest myszy lub szelest liści oddalonych o dziesiątki metrów.
Innym ważnym szczegółem jest zdolność pamięci przestrzennej. Jeśli pies zna swoje terytorium, pamięta jego kształt, zapachy i dźwięki. Dlatego z łatwością odnajduje drogę nawet w całkowitej ciemności, omija przeszkody i wraca do domu. Wszystko to sprawia, że psy są niemal niezastąpionymi towarzyszami w nocy – dlatego z powodzeniem pracują w akcjach poszukiwawczych, z policją, a nawet w ratowaniu ludzi w sytuacjach awaryjnych, gdy ludzki wzrok jest bezsilny.
